فیلتر های قهوه از گذشته تا مسابقات جهانی

فیلتر های قهوه عضو جدا نشدنی در عصاره گیری قهوه در تمامی متد ها و روش های عصاره گیری هستند.بیاین با هم بررسی کنیم که هر نوع فیلتری وابسطه به جنس و نوع کاربریش در چه نقطه از دنیای گسترده و پیچیده قهوه جا داره.

تاریچخه فیلتر های قهوه

در قرن های 15 و 16 میلادی که مصرف قهوه مثل الان همه و جهانی نبود و مصرف قهوه در کشور هایی مانند عثمانی و قوم عرب،قهوه بدون استفاده از هر نوع فیلتری و به همراه تفاله مصرف میشد که همچنان میتونیم میراث اون رو در قهوه ترک و قهوه دله عربی هم ببینیم .

در قرن های 18 و 19 میلادی با ورود قهوه به اروپا (به خصوص فرانسه) استفاده از سافی های پارچه ای که معمولا از جنس پارچه های کتان یا پشمی بودند رواج پیدا کرد. در این دوره کیسه های پارچه ای (coffee sock) نیز به شدت رواج پیدا کردند.

در اوایل قرن 19 میلادی ، اولین دستگاه های قهوه ساز فیلتری معرفی شدند که از فیلتر پارچه ای یا فیلتر فلزی مشبک برای جدا کردند تفاله از نوشدنی قهوه استفاده میکردند.

در سال 1908 برای اولین توسط خانم آلمانی ملیتا بنتز (melitta bentz) فیلتر کاغذی اختراع شد که نقطه عطفی در این صنعت به شمار می آید.این بانوی آلمانی که از حضور تفاله قهوه در فنجان خود خسته شده بود با استفاده از یک توری فلزی و کاغذ خشک کنی دفتر پسرش برای اولین بار فیلتر کاغذی یک بار مصرف را اختراع کرد که در حال حاضر فیلتر های کاغذی عضو جدا نشدنی از صنعت هستند.

از دهه1950 به بعد با گسترش ابزار های فرنچ پرس و موکاپات استفاده از فیلتر فلزی مشبک که قابلیت استفاده دائمی دارند باب شد . هنچنین امروزه در قهوه های تجاری برای کاهش هزینه فیلتر از فیلتر های فلزی دائمی استفاده میشود.

با روی کار اومدن موج سوم قهوه از دهه 2000 به بعد در نظر گرفت کیفیت قهوه خروجی یکی از مهم ترین عامل های نوشیدنی قهوه بود. همین دلیل باعث شد که فیلتر های قهوه با کیفیت و دقت بیشتری ساخته شوند.

• فیلتر های کاغذی با کیفیت بالا (hario v60 ,chemex, kalita wave )

• فیلتر های فلزی و استیل ضدزنگ برای استفاده مجدد

• فیلتر های پارچه ای مدرن با قابلیت شسشتو و چندبار مصرف

بررسی فیلتر های قهوه

فیلتر های پارچه ای

بیاین با هم بررسی که این نوع فیلترها چه مزایا و چه معایبی رو به همراه دارند.

مزایا:

معایب:

فیلتر های فلزی

شاید اونقدر که فکر میکنین به چشم نیاد اما از نظر من میشه پراستفاده ترین فیلتر برای عصاره گیری از قهوه فیلتر های فلزی چون در روز هزاران نفر نفر در دنیا نوشیدنی با پایه اسپرسو سفارش میدن و فیلتر اسپرسو ماشین ها یه فیلتر فلزیه!

فیلتر های فلزی به خاطری راحت استفاده ای که دارند و سهولت در شستشو بین مخاطب های عام قهوه جایگاه محبوبی دارن.ابزار های عصاره گیری مثل موکاپات و فرنچ پرس برای کاربر های خانگی قهوه گزینه مناسب و پراستفاده ای هستند چون دقیق به وابسطه داشتن فیلتر فلزی کار رو برای مخاطب راحت میکنن.

مزایا:

معایب:

فیلتر های کاغذی

فیلتر های کاغذی انقلاب مهم و به شدت تاثیر گذار در صنعت قهوه بودن. به لطف خانم بنتز درحال حاضر یکی از رایج ترین و مهم ترین فیلتر های مورد استفاده برای قهوه های دم شده فیلتر های کاغذی هستند.

از گذشته تا الان به واسطه نگرش کاربر های قهوه و به خصوص در بینش موج سوم قهوه و قهوه های تخصصی این فیلتر ها با تغیرات زیادی همراه بودن.در ابتدا فقط این که قهوه ما شفاف و بدون هیچگونه چربی و ریز ذرات اضافه باشه مهمترین کاری بود که فیلتر های کاغذی برای ما میکردن اما در حال حاضر از جنس مواد اولیه گرفته تا اندازه روزنه های این نوع فیلتر ها بررسی میشه.

مزایا:

معایب:

فیلتر های مسابقاتی با تکنولوژی روز

فیلتر های کاغذی با واسطه بافت سلولزی و همساختار بودنشون با ساختار شیمیایی قهوه میتونن چربی ها و روغن های بیشتری رو به خودشون جذب کنن به همین علت این نوع از فیلتر ها از گذشته به شدت مورد توجه بوده و تا امروز با تغییرات زیادی همراه بوده.

در گذشته برند های مثل Hario , Chemex , Kalita با اختراع و ساخت گجت های خاص با مهندسی منحصر به فرد تونستن با ساخت فیلتر های مخصوص به ابزار خودشون مثل فیلتر کمکس 3 یا 6 کاپ ، فیلتر Kalita wave 158 و فیلتر Hario V60 رو وارد بازار کنن که تا حد قابل قبولی برای مخاطب های تخصصی قهوه هم جذابیت داشت.

اما در سال های اخیر برند های خوبی با در نظر گرفتن جنس مواد اولیه ، ریز و درشت بودن روزنه ها و ضخامت فیلتر هاشون رویکرد جدیدی رو وارد قهوه تخصصی کردن برای مثال برند cafec که اصالت ژاپنی داره دست به تولید فیلتر های نوآورانه در ضخامت های مختلف که هر کدومشون برای درجه رست های مختلف و نوع عصاره ای که از قهومون میخوایم مثل میزان شیرینی ، میزان اسیدیته و بادی قهوه مورد استفاده باشه.

به بیان راحت تر خلاقیتی که این برند برای اولین بار در صنعت قهوه و دم اوری از اون ایجاد کرد تولید فیلتر هایی بودن که وابسطه به درجه رست قهوه شما جدا میشدن این فیلتر ها عبارتند از :1.lighte roast(T-92) با ضخامت کمتری که داره باعث میشه ترکیبات اروماتیک رو درون خودش نگه داره و از قهوه بیشتر عصاره گیری کنه.

2.Medium-dark roast(T90) این فیلتر تعادل بیشتری بین تفاله گیری و سرعت جریان در عصاره گیری داره که مناسب قهوه های مدیوم و مدیوم تو دارک هستند.

3.Dark roast(T-83) در این فیلتر ها سرعت جریان نسبت به باقی اونها بالاتره و برای قهوه های تیره که نیاز به عصاره گیری زیادی ندارن توصیه میشه.

یکی دیگه از برند هایی که در سال های اخیر به شدت مورد توجه شرکت کنندگان مسابقات دم اوری بوده فیلتر های برند sibarist بوده.این برند که در بارسلونا فعالیت میکنه تونسته با تولید فیلتر های Fast و B3 در شکل های مخروطی Cone و تخت Flat که مورد استفاده در اکثر ابزار های دم اوری هستند راه خودش رو به مسابقات جهانی قهوه به خوبی باز کرده.

فیلتر های Fast این امکان رو به شما میدن که جریان سریع تر ،بادی متعادل و با کمترین میزان تاثیر در عصاره نهایی رو داشته باشید

فیلتر های B3 یکنواختی بیشتر با هدایت تلاطم (turbulence) و ضخامت بیشتر برای طعم های شیرین تر و واضح تر و جلو گیری از بای پس(bypass) های زیاد که باعث عصاره گیری بیش از در قهوه میشود.

دیگر فیلتر ها

یکی از انواع فیلتر هایی که میتونیم بهش بپردازیم و راجبش بحث کنیم فیلتر های سرامیکی ان که اولین بار توسط برند H-concept و آقای هیده یوشی ناگایا طراحی شد و نام تجاری cerapotta معرفی شد

اینن گجت با تلفیق فناوری مدرن و سنت دیرینه‌ی سفال‌کاری در منطقه Hasami ناگاساکی، طراحی شده و نشانگر ادای احترام به بیش از ۴۰۰ سال هنر سفال‌گری ژاپنی است .

⸻

ویژگی‌های فنی و طراحی
• ساخته‌شده از سرامیک متخلخل با منافذ بسیار کوچک (تقریباً ۵ میکرون، نازک‌تر از موی انسان) که قادر به حذف ناخالصی‌هاست، در حالی که روغن‌ها و عطرهای قهوه عبور می‌کنند  .
• ابعاد فیلتر تقریباً ۱۰۰ × ۱۱۰ میلی‌متر، با پایه‌ی دایره‌ای به‌عنوان استند که روی فنجان یا کاراف قرار می‌گیرد  .
• ترکیب مواد استفاده‌شده شامل خاک رس، آلومینا سرامیک و مواد اختصاصی برند است  .
• این محصول در سال ۲۰۲۳ طراحی و معرفی شده و هدف آن ایجاد تجربه‌ای پایدار، زیبا و بدون نیاز به فیلترهای یک‌بارمصرف است  .

⸻

تجربه دم‌آوری با Cerapotta
• مقدار قهوه پیشنهادی برای دم‌آوری بین ۱ تا ۴ فنجان متغیر است. در داخل فیلتر خطوطی برای راهنمایی مقدار قهوه وجود دارد  .
• باید از آسیاب درشت تا متوسط استفاده کنی؛ آسیاب خیلی ریز منجر به گرفتگی منافذ می‌شود .
• برای طعمی سبک یا عمیق، می‌توان با تکنیک‌های مختلف ریختن آب (pour) بازی کرد—مثلاً ریختن آرام از لبه‌ها برای طعم ملایم یا ریختن تدریجی در فواصل کم برای غلظت بیشتر .

⸻

نگهداری و تمیزی
• هیچ نیازی به صابون نیست؛ فقط بعد از هر بار استفاده، با آب داغ آبکشی کن. این سرامیک ضدباکتری و آسان برای نگهداری است .
• در صورتی که سرعت چکه کاهش یافت یا طعم ترش ایجاد شد، می‌توان فیلتر را به‌مدت حدود ۱۰ دقیقه جوشاند یا با مایکروویو (در آب) ضدعفونی کرد  .
• حتی می‌توان از پودر سوداکربنات (percarbonate) برای شست‌وشوی عمیق‌تر استفاده کرد .
• باید از سرمایش ناگهانی جلوگیری شود (مثلاً فرو بردن در آب یخ ممکن است باعث ترک‌خوردگی شود

نتیجه گیری

در انتها با اتفاقاتی که در گذر زمان و صعنت قهوه رخ ،در دوران حال حاضر ما کلی راه و حق انتخاب در عنوان عصاره گیری با فیلتر های مختلف رو میتونیم تجربه کنیم و در واقع نمیشه گفت کدوم یکی از اون یکی بهتر یا بدتره بلکه بهتره بگیم سلیقه و مخاطبین ما در داشتن قهوه های روزانشون به چه صورته و چطور میتونیم رضایت بیشتری در فنجون نهایی که توش قهوه میخوریم رو کسب کنیم.

چیزی که در انتها مهمه اینه که ما برای خودمون چهارچوب های بسته ای نذاریم و به خودمون اجازه بدیم تجربه های متفاوتی رو داشته باشیم.